آگاتا كریستی

آگاتا کریستی نویسنده‌‌ی انگلیسی رمان‌های پررمزوراز و خالق شخصیت‌هایی چون «هرکول پوآرو» و «خانم مارپل» است که یکی از تأثیرگذارترین نویسندگان ژانر جنایی جهان محسوب می‌شود.
درباره ی نویسنده
آگاتا کریستی (Agatha Christie) پانزدهم سپتامبر سال 1890 میلادی در شهر ساحلی تورکی در جنوب‌شرقی انگلستان به دنیا آمد. نام کامل او «آگاتا مری کلاریسا میلر» بود و از پدری آمریکایی و مادری انگلیسی در انگلستان متولد شد، اما هیچ‌گاه نخواست از کشور زادگاه پدرش درخواست تابعیت کند.
آگاتا کریستی کوچک‌ترین فرزند خانواده بود و یک خواهر و یک برادر داشت. او در دوران کودکی زیرنظر مادرش در منزل آموزش دید و مادرش مشوق آگاتا برای شروع نویسندگی شد. آگاتا کریستی در دوران کودکی عاشق بازی‌های تخیلی و شخصیت‌پردازی بود. او در 16‌سالگی برای مدتی به پاریس رفت تا آواز خواندن و نواختن پیانو را بیاموزد.
آگاتا کریستی، در سال 1914، در 34‌سالگی، با شخصی به نام کلنل آرچیبالد کریستی، خلبان نیروی هوایی سلطنتی، ازدواج کرد و در جنگ‌جهانی اول به شغل پرستاری مشغول شد.
نخستین کتاب آگاتا کریستی با نام «طلوع در استایلز؛ اسرار خانه‌ی ییلاقی» سال 1920 منتشر شد و کریستی در این اثر جنایی، برای نخستین بار، شخصیت «هرکول پوآرو» را معرفی کرد که بعدها به یکی از معروف‌ترین کارآگاهان دنیای ادبیات و سینما تبدیل شد.
هرکول پوآرو تنها شخصیتی نبود که با ذهن خلاق و قلم توانای آگاتا کریستی ماندگار شد. این نویسنده‌ی انگلیسی در کتاب «قتل در خانه‌ی کشیش» شخصیت جدیدی را به دوستداران داستان‌های جنایی و معمایی معرفی کرد: خانم مارپل.
مسیر موفقیت برای آگاتا کریستی روزبه‌روز سریع‌تر طی شد و حدود 80 رمان و داستان کوتاه جنایی از وی به چاپ رسید. البته چندین رمان عاشقانه به قلم وی و با نام مستعار «مری وستمکات» نیز منتشر شد که زیر سایه‌ی رمان‌های پرفروش جنایی‌اش قرار گرفت.

سبک نگارش و دیدگاه‌های آگاتا کریستی
«ملکه‌ی تعلیق» یکی از لقب‌هایی است که آگاتا کریستی به خود اختصاص داده است. یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این نویسنده‌ی انگلیسی که آثار او را از داستان‌های دیگر جنایی‌نویسان هم‌عصرش متمایز می‌کند، توانایی‌اش در غافل‌گیر کردن مخاطب است. وی در شخصیت‌پردازی به‌شدت تواناست و مخاطبان داستان‌های او معمولاً تا آخرین لحظه در ابهام می‌مانند و نمی‌توانند راز نهفته در داستان را کشف کنند.
نمی‌توان گفت که آگاتا کریستی سبک جدیدی را به ادبیات جنایی افزوده، اما او توانست رمان‌های پلیسی را با چاشنی خلاقیت و تعلیق درهم آمیزد و تحولی در روایت داستان‌های معمایی ایجاد کند. همین ویژگی‌ها سبب شد این بانوی نویسنده «ملکه‌ی جنایت» و ملکه‌ی تعلیق لقب بگیرد.

جوایز و افتخارات آگاتا کریستی
نام آگاتا کریستی با مجموعه‌ای از افتخارات همراه است. نام این بانوی نویسنده در کتاب رکوردهای گینس، به‌عنوان پرفروش‌ترین داستان‌نویس تمام ادوار، به ثبت رسیده‌است که نشان از محبوبیت آثارش دارد.
کتاب‌های آگاتا کریستی به بیش از 100 زبان ترجمه شده‌اند. او یکی از پرفروش‌ترین نویسندگان تاریخ است و در مجموع بیش از دو میلیارد نسخه از کتاب‌هایش در سراسر جهان به فروش رفته‌است.
از دیگر افتخارات آگاتا کریستی می‌توان به افتخارآفرینی در جایزه‌ی ادگار اشاره کرد؛ جایزه‌ای که در بزرگداشت ادگار آلن‌پو، نویسنده‌ی سرشناس داستان‌های کارآگاهی، به آثار فرهنگی در این زمینه اهدا می‌شود؛ ضمن اینکه آگاتا کریستی نخستین نویسنده‌ای است که صاحب جایزه‌ی استاد اعظم از مجمع معمایی‌نویسان آمریکا شده‌است.

اقتباس‌های سینمایی و فرهنگی از آثار آگاتا کریستی
بسیاری از آثار آگاتا کریستی به فیلم‌های معروف سینمایی تبدیل شدند. موفق‌ترین فیلمی که براساس کتاب‌های آگاتا کریستی اکران شد، شاهد برای تعقیب (Witness for the Prosecution) نام دارد. این فیلم در سال 1957 به کارگردانی «بیلی وایلدر» ساخته شد و برخی منتقدان آن را نه‌تنها بهترین اقتباس از داستان‌های آگاتا کریستی، بلکه یکی از بهترین فیلم‌های درام حقوقی تاریخ می‌دانند. این فیلم سینمایی نامزد دریافت شش جایزه‌ی اسکار از جمله بهترین بازیگر مرد، بهترین نقش مکمل زن و بهترین فیلم شد.
و سپس هیچ‌کس نبود (And Then There Were None) عنوان فیلم دیگری است که براساس داستانی از آگاتا کریستی و به کارگردانی رنه کلر ساخته شده‌است. گرچه کارگردانان دیگری هم با اقتباس از این رمان فیلم‌هایی ساخته‌اند، هیچ‌یک به‌مانند اثر این کارگردان مورداقبال قرار نگرفته‌است. البته در این فیلم، در مقایسه با رمان، نام برخی شخصیت‌ها و پایان فیلم تغییراتی داشته‌است. آگاتا کریستی این رمان را محبوب‌ترین اثر خود معرفی کرده‌است.
آگاتا کریستی، علاوه بر نویسندگی رمان، در نمایشنامه‌نویسی هم موفق و پرکار بود. یکی از نمایشنامه‌هایش به نام تله‌موش (The Mousetrap) از سال 1952 به مدت 21 سال در هشت‌هزار و 800 نمایش روی صحنه‌ی تئاتر امباسادورز اجرا شد که این آمار رکورد اجرای تئاتر بدون وقفه در لندن را به خود اختصاص داده‌است. البته این پایان ماجرا نبود و ادامه‌ی نمایش به تئاتر سن‌‌مارتین منتقل شد که نمایش آن، به‌جز مدت کوتاهی که به‌دلیل همه‌گیری ویروس کرونا متوقف شد، هنوز هم ادامه دارد.

بهترین کتاب‌های آگاتا کریستی
اغلب رمان‌های ملکه‌ی جنایت با استقبال خوبی مواجه شده‌اند و طرفداران خاص خود را دارند. از این روست که انتخاب بهترین کتاب‌های آگاتا کریستی کمی دشوار به نظر می‌آید. از میان تمامی آثار مطرح او چندین اثر بسیار پرفروش بودند که در محافل مختلف بیشتر مورد استقبال قرار گرفته‌اند.

کتاب قتل راجر آکروید (The Murder of Roger Ackroyd)
کتاب قتل در قطار سریع‌السیر شرق (Murder On The Orient Express)
کتاب قتل‌های الفبایی (The A.B.C. Murders)
کتاب قتل در کرانه‌ی نیل (Death on the Nile)
کتاب قتل در خانه‌ی کشیش (Murder at the Vicarage)
***
Agatha Christie
Born: September 15, 1890, Torquay, United Kingdom
Died: January 12, 1976, Winterbrook, United Kingdom
Dame Agatha Mary Clarissa Christie, Lady Mallowan, DBE was an English writer known for her 66 detective novels and 14 short story .collections, particularly those revolving around fictional detectives Hercule Poirot and Miss Marple