آلبوم کمانچه دوره قاجار

1 قطعه
30':45" مدت زمان
89 دریافت شده

پخش همه قطعات

در این برنامه به بررسی آلبوم "کمانچه دوره قاجار" اثری از باقرخان رامشگر و حسین خان اسماعیل زاده پرداخته شده است .
پس از به وجود آمدن امکان ضبط صدا بر روی لوله های فونوگراف و بعدها صفحات گرامافون ، از نوازندگان ایرانی صفحات متعددی ضبط شد که در این میان ، کمانچه نوازان سهم به سزایی داشتند . از کمانچه نوازی های حسین خان اسماعیل زاده ، باقر خان رامشگر ، محمدخان ، صفدرخان و ... چه به صورت تکنوازی و چه با همراهی آواز صفحات زیادی بر جای مانده که در این میان ، گویا سهم باقر خان از بقیه بیشتر بوده است .

به طور کلی ضبط صفحه از موسیقی دانان ایرانی دروه ی قاجار در پنج نوبت صورت گرفته است :

1- در سال 1284 شمسی (1906 م) در تهران با همکاری کمپانی گرامافون که مصادف با آخرین سال حکومت مظفرالدین شاه بود .
2- در سال 1290 شمسی (1912 م) درتهران ، باز هم توسط نمایندگان کمپانی گرامافون و مصادف با اویل حکومت محمد علی شاه .
3- در سفر پاریس ، به سال 1285 شمسی (1907 م) - هیاتی متشکل از هنرمندان ایرانی شامل : آقا حسینقلی فراهانی ، سید احمد خان ، باقرخان ،اسدالله خان ، محمد باقر لبو .
4 - در سفر لندن ، به سال 1287 شمسی (1909 م) - شامل هیاتی مرکب از هنرمندان : درویش خان (تار) ، طاهرزاده (آواز) ، باقر خان (کمانچه) ، حسین خان هنگ آفرین (ویولون) ، اسدالله خان (سنتور) و رضا قلی خان نوروزی (آواز) .
5- در سفر تفلیس ، به سال 1292 شمسی (1914 م) - شامل گروه هنرمندان : درویش خان ، طاهرزاده ، باقر خان ، اقبال السلطان ، و عبدالله دوامی .
در این پنج نوبت ضبط صفحه ، از 5 نوازنده ی کمانچه ، آثاری بر صفحه ضبط شد که به شرح زیر است :
1- باقرخان رامشگر - فعال ترین هنرمند در عرصه ی ضبط صفحه و برجای گذاشتن اثر و باقی ماندن آن . به طور کلی 78 اثر از کمانچه ی باقر خان ضبط شده است .
2- حسین خان اسماعیل زاده - که در سال 1912، 16 صفحه از وی ضبط شده شامل : 3 صفحه با آواز محمد خان ، 1 صفحه با آواز مشهدی روح الله سمسار ، 7 صفحه به همراه آواز جناب دماوندی و 5 صفحه ی سلو .
3- صفدر خان - آثار ضبط شده از کمانچه ی صفدر خان ، که نوازنده ی نی هم بوده ، 7 صفحه در سال 1906 ضبط شد ، که 2 صفحه ی آن همراه با آواز علی خان نایب السلطنه و 5 صفحه ی آن به همراه آواز قلی خان شاهی در دستگاه نوا اجرا شده است .
4 - نایب علی رئیس - در سال 1906 ، 5 صفحه از کمانچه ی وی ضبط شده است .
5 - محمد خان - در سال 1906 ، 3 صفحه از کمانچه ی وی ضبط شده که به همراه آواز قربان خان شاهی بوده است .

گفتنی است این برنامه پیشتر ، از شبکه ی رادیویی صدای آشنا پخش شده است .