display result search
- 1532
سیر تطور و تحول موسیقی در دوره قاجار
رویکرد تاریخ نگاری در موسیقی ایران و بررسی تحول و شکل گیری موسیقی در دوره ی معاصر ، هدف اصلی این برنامه است .
با ورود به دوره ی قاجار ، بعد از جنگ های آغامحمدخان با روسیه و نیز جنگ های فتحعلی شاه با روسیه ی تزاری و برخورد عباس میرزا با قشون روس ، ایران آهسته آهسته وارد مرحله ی جدیدی می شود که رویارویی با غرب و زمینه سازی تحولی است که بعدها به انقلاب مشروطیت انجامید . در این مرحله ، موسیقی ایران با همه ی افت و خیزهایی که داشت ، در چند عرصه به حیات خود ادامه داده بود .
اولین عرصه و مهم ترین آن ها ، موسیقی در فضاهای دینی و مذهبی بود ؛ یعنی نوحه و روضه ، تعزیه ( که در آن چند هنر شعر ، موسیقی و صحنه آرایی و بازیگری مخلوط شده بودند ) و در حوزه های دیگر مذهبی ، موسیقی حیات پویایی داشت .
دومین عرصه که منزوی تر و محافظه کارتر بود ، عرصه ی عرفانی بود ؛ یعنی در خانقاه ها و تکیه ها ، که هنوز هم در برخی از نقاط کشور ، این سنت حفظ شده است .
سومین قسمت در حیطه ی بومی مناطق مختلف ایران بود که در موسیقی حیات خیلی آشکارتر و پویاتری نسبت به مناطق شهری داشت . در روستاها بین اقوام مهاجر و ایلات و عشایر ، موسیقی در همه ی عرصه های زندگی حضوری آشکار داشته و دارد . آوازهای کار ، شیردوشی ، موسیقی های جشن و سوگ از انواع این موسیقی است .
بخش دیگر موسیقی در مراکز قدرت سیاسی و اجتماعی بوده است . دربار ناصری تا مدت های زیادی حامی موسیقی دان های جدی بود .
غیر از این ها ، یک شاخه ی دیگر به موسیقی ایران اضافه شد که درابتدا با ورودی کمرنگ و ناملموس همراه بود و بعد تغییر شکل داد و درواقع اولین رویکرد ما به موسیقی غربی بود و آن موسیقی ارکستر نظامی بود .
پیش از این که ناصرالدین شاه دستور استخدام معلم خارجی برای تعلیم موسیقی فرنگی بدهد ، دربار برای اعلام مناسبت های مختلف از دسته ی نقاره خانه استفاده می کرد ( شبیه آنچه امروز در آستان قدس رضوی شاهد هستیم ) . بعد از آن موسیقی نقاره خانه ، جای خود را به موسیقی نظامی داد .
اولین معلم فرانسوی به نام « آلفرد جان باتیست لومر » برای آموزش موسیقی نظامی به شاگردان دارالفنون استخدام می شود . پس از آن شاهد اولین ثبت وقایع تاریخی هستیم . در روزنامه ی دانش چاپ تبریز ، اولین مقاله از این معلم فرانسوی الاصل به زبان فارسی و تحت عنوان « موسیقی چیست » چاپ شد ؟ این اولین مطلب درخصوص موسیقی است که در روزنامه چاپ می شود و سرآغاز دوره ی جدیدی است .
گفتنی است این برنامه پیشتر ، از شبکه ی رادیویی فرهنگ پخش شده است .
با ورود به دوره ی قاجار ، بعد از جنگ های آغامحمدخان با روسیه و نیز جنگ های فتحعلی شاه با روسیه ی تزاری و برخورد عباس میرزا با قشون روس ، ایران آهسته آهسته وارد مرحله ی جدیدی می شود که رویارویی با غرب و زمینه سازی تحولی است که بعدها به انقلاب مشروطیت انجامید . در این مرحله ، موسیقی ایران با همه ی افت و خیزهایی که داشت ، در چند عرصه به حیات خود ادامه داده بود .
اولین عرصه و مهم ترین آن ها ، موسیقی در فضاهای دینی و مذهبی بود ؛ یعنی نوحه و روضه ، تعزیه ( که در آن چند هنر شعر ، موسیقی و صحنه آرایی و بازیگری مخلوط شده بودند ) و در حوزه های دیگر مذهبی ، موسیقی حیات پویایی داشت .
دومین عرصه که منزوی تر و محافظه کارتر بود ، عرصه ی عرفانی بود ؛ یعنی در خانقاه ها و تکیه ها ، که هنوز هم در برخی از نقاط کشور ، این سنت حفظ شده است .
سومین قسمت در حیطه ی بومی مناطق مختلف ایران بود که در موسیقی حیات خیلی آشکارتر و پویاتری نسبت به مناطق شهری داشت . در روستاها بین اقوام مهاجر و ایلات و عشایر ، موسیقی در همه ی عرصه های زندگی حضوری آشکار داشته و دارد . آوازهای کار ، شیردوشی ، موسیقی های جشن و سوگ از انواع این موسیقی است .
بخش دیگر موسیقی در مراکز قدرت سیاسی و اجتماعی بوده است . دربار ناصری تا مدت های زیادی حامی موسیقی دان های جدی بود .
غیر از این ها ، یک شاخه ی دیگر به موسیقی ایران اضافه شد که درابتدا با ورودی کمرنگ و ناملموس همراه بود و بعد تغییر شکل داد و درواقع اولین رویکرد ما به موسیقی غربی بود و آن موسیقی ارکستر نظامی بود .
پیش از این که ناصرالدین شاه دستور استخدام معلم خارجی برای تعلیم موسیقی فرنگی بدهد ، دربار برای اعلام مناسبت های مختلف از دسته ی نقاره خانه استفاده می کرد ( شبیه آنچه امروز در آستان قدس رضوی شاهد هستیم ) . بعد از آن موسیقی نقاره خانه ، جای خود را به موسیقی نظامی داد .
اولین معلم فرانسوی به نام « آلفرد جان باتیست لومر » برای آموزش موسیقی نظامی به شاگردان دارالفنون استخدام می شود . پس از آن شاهد اولین ثبت وقایع تاریخی هستیم . در روزنامه ی دانش چاپ تبریز ، اولین مقاله از این معلم فرانسوی الاصل به زبان فارسی و تحت عنوان « موسیقی چیست » چاپ شد ؟ این اولین مطلب درخصوص موسیقی است که در روزنامه چاپ می شود و سرآغاز دوره ی جدیدی است .
گفتنی است این برنامه پیشتر ، از شبکه ی رادیویی فرهنگ پخش شده است .
صداها
-
عنوانزمان
-
13:34
مشخصات برنامه
سایر مشخصات
تصاویر
دیدگاه خود را بنویسید
دیدگاه
دیدگاه خود را بنویسید
دیدگاه